Nikon Pronea 600i 11/1996 - artykuł opublikowany w Foto-Kurierze 11/1996

W połowie lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku pojawił się APS. Niektórzy sądzili, że nowy system będzie nadzieją fotografii – powstały nowe aparaty, filmy. Tak się jednak nie stało, już na początku tego wieku mocno rozwijała się fotografia cyfrowa. Wyparła ona APS i system ten jak wiele rozwiązań odszedł do lamusa. Pozostawił po sobie ciekawe konstrukcje. Jedną z nich jest Nikon Pronea 600i.

Pierwsze spostrzeżenie to oczywiście wymiary. W połowie lat 90 tych aparat o takich małych gabarytach kojarzył by się raczej z kompaktem. Tymczasem mamy doczynienia z jednoobiektywową lustrzanką, która z jednej strony jest bardzo mała ale doskonale dopracowana ergonomia sprawia, że leży ona doskonale w ręce.

Skoro wzięliśmy aparat do ręki to spróbujmy go użyć. Rozpoczniemy oczywiście od załadowania filmu. I tu pierwsza niespodźanka. Dostajemy do reki zupełnie inną kasetę, nieco mniejszą od tradycyjnej. Wkładamy ją w bardzo prosty sposób i aparat gotowy jest do zdjęć. Nie jest to jednak koniec niespodzianek, będą nam one towarzyszyły do końca niniejszego artykułu. Otóż, okazuje się, że kasetę z filmem można w dowolnym momencie wyjąć i zastąpić inną. Po ponownym załadowaniu używanej kasety aparat sam przewinie taśmę tak aby dalej fotografować na czystej błonie. Zatem nie potrzebujemy kilku aparatów skoro z taką łatwością wymieniamy filmy. Kolejna nowość to trzy formaty zdjęć. Mamy do dyspozycji z jednej strony format standardowy dla APS ( 16,7x30,2 mm ), a z drugiej format panoramiczny. O ile w Nikonie APS to standard, to w "tradycyjnych" aparatach funkcja panorana dostępna jest tylko w specjalnych modelach. Kaseta z filmem spełnia jeszcze jedną rolę. Możemy w trakcie robienia zdjęć zaprogramować ilość odbitek z danej klatki. Wydaje mi się że to bardzo ciekawe rozwiązanie.

Przyjrzyjmy się w jaki sposób zorganizowana jest obsługa pozostałych funkcji. Tu spotykamy rozwiązanie znane choćby z Nikona F 50. Fotograf początkujący wybierze opcje "basic" w której można wybrać jeden z sześciu programów tematycznych, oraz program uniwersalny. Można zmieniać format zdjęć, umieszczać na drugiej stronie napisy okoliczniściowe( możliwy wybór kilku języków) zaprojektowane przez producenta, zaprogramować ilość kopii wybranego kadru oraz włączyć elektroniczny samowyzwalacz (10 sek). Dostępne programy tematyczne to: portret, program sportowy, program do uzyskiwania efektu sylweteki, krajobraz, portret na tle krajobrazu ( odpowiedni balans w naświetlaniu pomiędzy pierwszym planem, a tłem oraz odpowiednia przysłona w celu wykorzystania odległości hiperfokalnej) oraz program do zdjęć makro. Informację o wybranej opcji naświetlania znajdziemy na dużym, podświetlanym w razie potrzeby, wyświetlaczu ciekłokrystalicznym umiejscowionym na tylnej ściance aparatu poniżej wziernika. Przyciski sterujące znajdują się wokół ekranu. Uchwyty do paska są pod odpowiednim kątem umożliwiając kontrolę wyświetlacza aparatu zawieszonego na szyji. Takie ergonomiczne rozwiązania przypominają raczej dostosowanie do pracy typowo zawodowej, a tymczasem mamy w ręku mały aparacik. Propozycja opcji "basic" ze względu na swoją obszerność wskazuje na zautomatyzowany ale nie uproszczony (czytaj amatorski) sposób dobierania warunków ekspozycji.

Jeśli Pronea 600i wyposażona by była tylko w opisane powyżej funkcję zapewne zanlazła by odbiorców ale na pewno spore grono fotografujących mimo wszystko poszukałoby aparatu dającego inne, uznawane za typowo profesjonalne możliwości. Przechodząc na opcję "advanced" dostajemy zakres funkcji, który nie jest dostępny w wielu dobrze znanych i popularnych modelach. Spróbuję je wyliczyć: całkowicie manualny dobór warunków ekspozycji, preselekcja czasu i przysłony, kompensacja warunków naświetlania, również dla światła błyskowego. Dla obu wymienionych wariantów dostępna jest funkcja "bracketing". Dobór warunków ekspozycji można wykonać pomiarem punktowym, pomiarem z uwypukleniem środka oraz za pomocą matrycy. Odległość mierzymy krzyżowym czujnikiem za pomocą szerokiego bądź punktowego pola pomiarowego. System pomiarowy, po zidentyfikowaniu ruchomego obiektu uruchamia tzw dobiegaczkę. Opcjonalnie dostępny jest ciągły pomiar odległości (AF-C). Można oczywiście wyłączyć system automatycznego nastawiania ostrości. Wówczas dysponujemy detektorem potwierdzającym prawidłowy pomiar. Występuje jednak ograniczenie w korzystaniu z detektora ze wzgledu na światło obiektywu - przysłona f 5,6 to dolna granica pracy czujnika.

Spójrzmy teraz na transport filmu. Mamy do dyspozycji obecnie standardowe rozwiązanie tzn. zdjęcia pojedyncze i seryjne - 3,5 klatki/sek. Instrukcja jednak ostrzega, że przy włączonej "dobiegaczce" wykonamy jedynie 3,3 zdjęcia/sek. Dostępna jest funkcja wielokrotnej ekspozycji jednej klatki filmu. Tę część technikalii zamyka informacja o przycisku wywołującym zaprogramowany wcześniej zestaw funkcji np. punktowy pomiar światła przy preselekcji przysłony z seryjnym transportem filmu. Rozwiązanie to jest raczej dostępne w najlepszych modelach lustrzanek małoobrazkowych. Wspomnę jeszcze, że w trybie "advanced"dostępne są wszystkie programy opcji "basic".

Współpraca z lampą błyskową

Tu nie ma niespodzianek jeśli chodzi o zestaw funkcji. W obu opcjach dostępny jest pomiar przez obiektyw w systemie 3D. Oczywiście opcja "adwanced" pozwala na synchronizacje z długimi czasami otwarcia migawki oraz błysk na dolną lamelkę migawki. Synchronizacja z długimi czasami - do 30 sek - dostępna jest przy preselekcji przysłony oraz w programie uniwersalnym. Mamy do dyspozycji funkcję redukcji efektu czerwonych oczu. Synchronizacja następuje przy 1/180 sek. Warto zwrócić uwagę na liczbę przewodnią - 20 przy czułości ISO 200 (pomiar odległości w metrach). Ponieważ wymiary kadru APS są nieco mniejsze w porównaniu do obecnego standardu koniecznie trzeba pamiętać o nieco zmienionym podziale długości ogniskowych obiektywu. Lampa pokrywa pole obiektywu 20 mm co przekłada się na ogniskową 25 mm w formacie standardowym. O ile moc wbudowanej lampy jest warta uwagi (pamiętajmy o gabarytach aparatu) o tyle czas synchronizacjii oraz najkrótsza, w pełni "pokrywana" najkrótsza ogniskowa to standardowe, przynajmniej dla Nikona, parametry.

Wyświetlacz umieszczony na tylnej ściance dostarcza wszystkie informacje o pracy aparatu. Ilość dostępnych funkcji jest imponująca, ale doskonałe rozplanowanie ułatwia odnalezienie potrzebnej informacji. Wyświetlacz we wzierniku, choć nieco skromniejszy, dostarcza wszystkie informacje dotyczące warunków ekspozycji, sposobu pomiaru odległości, informuje o gotowości lampy błyskowej, przypomina o wprowadzonych korektach ekspozycji.

Wyposażenie dodatkowe

Firma Nikon przyzwyczaiła nas do uniwersalności i wymienności takiego wyposażenia jak obiektywy i lampy błyskowe. I tym razem nie spotka nas zawód bowiem oprócz specjalnie zaprojektowanych trzech nowych obiektywów dla standardu APS (oczywiście seria D) można do Pronea'i 600i zakładać wszystkie obiektywy AF Nikkor włączając serję AF-S. Podobna sytuacja dotyczy lamp błyskowych. Aparat pozwala na zamontowanie przez "gorącą stopę" lamp TTL Nikon Speedlight włączając SB-26 i SB-27. Nie brakuje też wężyka spustowego spustowego AR-3. Nikon nie zapomniał o osobach z wadami wzroku. Na wziernik można zamontować soczewki korygujące wadę wzroku. Wspomnę tylko o 2 nowych futerałach, paskach i filtrach do nowych obiektywów.

Witold Karczmarek

Wybrane dane techniczne
Typ aparatu: lustrzanka AF IX240
Format zdjęć: 16,7x30,2 mm standardowy dla APS ( C ), panoramiczny ( P ) i "szeroki obraz" ( H ) opcja umiejscowiona poomiędzy ( C ) a ( P )
Filmy: IX240 ( APS )
Montowanie obiektywu: bagnet Nikon F - obiektywy AF Nikkor i IX - Nikkor
Element mierzący odległość: moduł Nikon Cam227 pracujący w zakresie EV 0 - 20 przy czułości filmu ISO 200
Zakres pracy elementu mierzącego "światło": EV 0 - 20 przy pomiarze matrycowym i z uwypukleniem środka kadru oraz EV 4 - 20 przy pomiarze punktowym dla obiektywu f= 1.4 przy 200 ISO
Przywoływanie wybranych funkcji: można zaprogramować 3 funkcje
Korekcja ekspozycji: +/- 5 EV z krokiem 1/2 EV
Zapamiętanie pomiaru światła: dostępne
Funkcja bracketing: trzy zdjęcia z prześwietleniem i niedoswietleniem o 1/2 lub 1 EV
Migawka: sterowana elektromagnetycznie, przebieg pionowy, pracuje w zakresie 1/4000 - 30 sek z niezmiennym krokiem 1/2 EV, czas "B" sterowany elektronicznie
Zasilanie: dwie litowe baterie typu CR 123 A, przy 20 st. C można naświetlić 100 filmów APS ( każdy po 40 kadrów ) w tym 50% z wbudowaną lampą błyskową
Wymiary: 135x98x73 mm
Masa: ok 560 g