Nikonos RS - artykuł opublikowano w Foto-Kurierze 2/1994

Narodziny Nikonosa RS nie były tak głośne jak F-90 bo przecież zainteresowanie na rynku tego typu sprzętem jest znacznie mniejsze. Warto więc chyba przyjrzeć się z bliska tej pionierskiej, bardzo jednak ciekawej konstrukcji. Pierwszy rzut oka na Nikonosa jest pewnego rodzaju zaskoczeniem: w porównaniu z poprzednim, filigranowo wyglądającym Nikonasem V, RS robi naprawdę duże wrażenie.

Jego kształt i wygląd zewnętrzny przypominają nieodparcie...Nikona F-4, z tym że Nikonos RS jest od niego jeszcze większy i wygląda jak "lekko nadmuchany". (Na tym jednak nie kończą się podobieństwa do "F-czwórki"). Korpus pokryty jest z zewnątrz materiałem koloru szaro-perłowego, uchwyt jest wykonany z czarnej gumy, a detale korpusu są jasnoczerwone. Pora więc na opis rozmieszczenie pokręteł i przycisków. (Dźwignie są tylko dwie: blokady zatrzasku bagnetu obiektywu i druga: zwijania powrotnego filmu).

Spust migawki znajduje się tradycyjnie pod palcem wskazującym prawej ręki, tuż pod nim jest przełącznik do ręcznego ustawiania ostrości w trybie power-focus. W miejscu gdzie "F-czwórka" ma pokrętło korekcji ekspozycji, Nikonos RS ma pokrętło ustawiania przysłony: od 2.8 do 22 co 1/2 przysłony - rozwiązanie znane z Nikona F-401. Pokrętło czasów otwacia migawki jak zwykle znajduje się po prawej stronie pryzmatu. Zawiera ono czasy od 1/2000 do 1 s, czas B, A - symbol automatyki czasu i L - "Lock" czyli wyłączenie aparatu. Na prawej ściance obudowy czyli tam, gdzie w Nikonie F-4 przełącza się sposób pracy światłomierza, w Nikonosie RS jest pokrętło obsługujące cztery następujące funkcje: s-single auto-focus, C-continue-auto-focus, P-power focus oraz F-czyli wyzwalanie migawki w momencie pojawienia się obiektu w odległości, na którą ustawiony jest obiektyw. Warto tu zwrócić uwagę, że to rozwiązanie było w Nikonach możliwe dotychczas tylko z niektórymi tylnymi ściankami "data back".

Ostatnim pokrętłem, które obsługuje fotografujący to korekcja ekspozycji +- 2EV z krokiem co 1/3EV. Znajduje się ono po lewej stronie pryzmatu. Na pryzmacie natomiast są sanki do tradycyjnej lampy błyskowej, nie zawierają one jednak żadnych styków i służą do mocowania celownika ramkowego. Z przodu, po prawej stronie obiektywu znajdują się dwa gniazda: górne do przyłączenia lampy błyskowej, dolne do 3-metrowego wężyka spustowego. Pomiędzy gniazdami jest zatrzask zwalniający tylną ściankę, a może lepiej napisać "tylną ścianę", bo jej rozmiary są naprawdę imponujące. Sam zatrzask jest jeszcze potężniejszy niż w Nikonosie V, i jest podobny do klamry używanej w butach narciarskich. Rozwiązanie takie zapewnia jednak pełną szczelność połączenia korpus-ścianka na głębokości do 60 metrów! Gdy już więc stworzymy ową "pancerną ścianę", oczom naszym ukaże się...druga tylna ścianka, praktycznie identyczna z tą, jakie znamy z modeli F-4, F-801 i innych. Poza tym mamy tam wspomnianą dźwignię do powrotnego zwijania filmu oraz przełącznik synchronizacji błysku na pierwszą, lub ostatnią lamelkę.

Wizjer
Nikonos RS wyposażony jest w niewymienny celownik, będący zmodyfikowaną wersją celownika sportowego DA2/DA20 znanego z Nikonów F-3 i F-4.

Jego modyfikacja polega na tym, że obserwować kadr możemy nie z 25 mm, jak to było w "suchej" wersji, ale aż z 60 mm! Rozwiązanie takie musi zapewnić komfort przy fotografowaniu nie z okularami, ale z maską pływacką. Kąt obserwacji przez wizjer wynosi aż 9 stopni. Informacje przekazywane w wizjerze to: czas otwarcia migawki, przysłona, tryb pracy (auto.manual), waga świetlna do pracy manualnej, oraz informacja o wprowadzonej korekcji ekspozycji, gotowości lampy błyskowej i pracy auto-, lub power-focusa. Wszystkie informacje podawane są na wyświetlaczu LCD. Niewymienna matówka zawiera tylko centralny okrąg o średnicy 12 mm i wskaźniki pola ustawiania ostrości. Wizjer pokazuje 92% pola kadru, wmontowana jest także soczewka korygująca wadę wzroku - 0,7 dioptrii.

Migawka
Jest elektroniczna, lamelkowa o pionowym przebiegu. Czasy od 1/2000 do 1 s, synchronizacja lampy błyskowej jest możliwa przy czasie 1/125 i dłuższych. Gdy wybrany przez nas czas jest krótszy od 1/125, aparat sam ustawi czas 1/125 sek. Całość aparatu zasilana jest z 6 V baterii litowej CR-P2

Lampa błyskowa
Do Nikonosa RS dedykowana jest nowo wyprodukowana podwodna lampa błyskowa SB-104. Ma ona możliwość pracy w trybie TTL, oraz normalnym na pełnej, jednej czwartej, i jednej szesnastej mocy błysku. Liczba przewodnia wynosi 16 m (pod wodą) lub 32 (w powietrzu). Przy pracy manualnej na tylnej pokrywie lampy fotografujący może umieścić specjalny "kalkulator" podający przysłonę w zależności od użytej mocy błysku i odległości. Takie "kalkulatory" istnieją dla filmów o czułościach 50, 100 i 200 ISO. Kąt krycia błyskiem wynosi 100 stopni, a temperatura barwowa światła jest rzędu 4700 stopni K - co ma likwidować niebieską dominantę powstającą przy podwodnym fotografowaniu. Lampa zasilana jest z wymiennego zasobnika akumulatorów, które po dwugodzinnym ładowaniu dają 120 błysków pełną mocą, a czas ładowania wynosi 3 sek. Lampa jest dość duża i ciężka: waży na powietrzu aż 2000 g, lecz pod wodą tylko 100 g. Do Nikonosa RS mocowana jest na długim, przegubowym uchwycie pozwalającym na jej dowolne usytuowanie względem aparatu. Dedykację TTL zapewnia wcześniej wspomniane gniazdo i elastyczny przewód łączący SB-104 z korpusem aparatu.

Obiektywy
Optyka, którą producent oferuje od nowego Nikonosa obejmuje na razie trzy obiektywy. Są to: obiektyw standardowy R-UW AF Nikkor 28/2,8, obiektyw makro R-UW AF - Micro-Nikkor 50/2,8, oraz obiektyw będący wielką ciekawostką: R-UW AF - Zoom-Nikkor 20-35/2,8! A więc nie dość, że obiektyw AF, to jeszcze zoom i do tego ze stałą, wysoką jasnością. Z pewnością wielu chciałoby fotografować takim obiektywem "na sucho", ale nie zapominajmy, że obiektywy podwodne obliczane są dla nieco mniej rygorystycznych wymagań odnośnie rozdzielczości, przenoszenia kontrastu, dystorsji i innych, zawsze istniejących zniekształceń. Niemniej jednak nowa seria Nikkorów R-UW to duży krok na przód, a raczej pod wodę. Wygląd zewnętrzny tych obiektywów różni się znacznie od tych oferowanych do Nikonosa V: są one dużo większe, skala ostrości została przeniesiona ze ścianki czołowej obiektywu na jego obwód, i jest widoczna za okrągłym wizjerem. Skali przysłon na obiektywach nie umieszczono.

Pomiar światła dokonywany jest poprzez pięcio-polową matrycę: środkowy element okrągły, odpowiadający w wizjerze okręgowi 12 mm, i cztery naroża. Pomiar światła ciągłego odbywa się z uwypukleniem środka w standardowy sposób, czyli 75/25. System ten radzi sobie z oświetleniem z przedziału EV3 x EV20. Na marginesie dodajmy, że element pomiarowy auto-focusa pracuje w zakresie EV1 x EV20.

Cóż jeszcze można napisać o nowym Nikonosie RS? Choćby to, że aparat jest ergonomiczny, wykonany niesłychanie starannie, sprawiający wrażenie niezawodnego i godnego zaufania.

Dane techniczne:
typ: wodoszczelna lustrzanka AF 35 mm
migawka: szczelinowa lamelkowa o pionowym przebiegu; sterowana elektronicznie synchronizacja błysku: każdy czas z przedziału 1 s x 1/125 s, błysk na pierwszą lub ostatnią lamelkę
pomiar światła: z uwypukleniem środka 75/25, TTL lampy błyskowej
automatyka: priorytet przysłony w przedziale czasów 1s x 1/2000s
transport filmu: elektryczny w obie strony. Tylko zdjęcia pojedyncze
wizjer:...high eyepoint" 60 mm korekcja wzroku - 0,7 dioptri, 92% kadru ustawienia ostrości: auto-focus, lub power focus
ustawianie czułości: kod DX 25 x 5000 ISO, ręcznie 6 x 6400
braki: brak samowyzwalacza, wielokrotnej ekspozycji, pamięci pomiaru
wymiary [mm]: 196 x 150 x 85
ciężar [korpus]: 2060 g, w wodzie 920 g
wyposażenie dodatkowe: lampa SB-104, elektryczny wężyk spustowy MC-100, torba CT-N1 mieszcząca Nikonosa RS, trzy obiektywy R-UW i lampę błyskową