Najnowszy projekt Zbigniewa Libery to seria zdjęć przedstawiających sceny z partyzantami zarejestrowane podczas kilku plenerowych sesji fotograficznych. Cała seria obejmuje również zdjęcia tekstów, zapożyczonych bądź napisanych przez autora. Niemal ikoniczne przedstawienia upozowanych partyzantów, grupowe sceny w kąpieli czy podczas przemarszu można by wziąć za ilustracje jakichś doniesień prasowych. Ale wizualna i tekstowa narracja kilkudziesięciu zdjęć to fikcyjna opowieść, której odniesieniem są przewrotnie potraktowane mity męskości, bohaterstwa. Pomimo militarnych akcesoriów obrazy te pozbawione są agresji, a obwieszeni karabinami partyzanci podsuwają skojarzenia z tęsknotami uciekających w świat fantazji Piotrusiów Panów. Ten trop literacki podpowiada zresztą sam artysta w sfotografowanych tekstach. Z nierzeczywistością nibylandii może się kojarzyć również sceneria, w której pozują “niewinni i bezduszni” bohaterowie na wystudiowanych kadrach z egzotycznymi roślinami i zwierzętami.

 

W zdjęciach partyzantów Libera uprawia to, co Umberto Eco nazwał przed laty “partyzantką semiologiczną”. Walka o znaczenia w wydaniu autora tych zdjęć jest równie podstępna jak taktyki guerillas. Spreparowane strony czasopism ze zdjęciami, sfingowany dziennik partyzanta, Libera podobnie jak w swoich wcześniejszych pracach skłania do uważniejszej lektury medialnych przekazów, zwraca uwagę na sposoby kreowania i kolportowania mitów we współczesnej kulturze wizualnej.

Zbigniew Libera: urodzony w 1959 r. w Pabianicach, w 1979 rozpoczął, przerwane po roku, studia na Wydziale Pedagogiki Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, w latach 1980-1986 związany z środowiskiem łódzkiego Strychu, współuczestnik Kultury Zrzuty i współwydawca pisma "Tango", w 1982 aresztowany i osadzony w więzieniu do 1983 r. za druk prasy podziemnej, w latach 1986-1989 współzałożyciel i członek grupy punkowej Sternenhoch, w latach 2000-2001 współtwórca kultowych kawiarni artystycznych w Warszawie: Baumgart/Libera, a następnie Aurora. Od 1988 roku mieszka w Warszawie, w ostatnich latach przez rok w Grecji, obecnie w Pradze. Jego postać utrwalona jest na setkach znanych fotografii z lat 1988-2000, do których pozował jako model Zofii Kulik.
Autor fotografii, filmów wideo, instalacji, obiektów i rysunków należy do czołowych twórców sztuki krytycznej. Jego odważne prace wideo z lat 80. (m.in. Obrzędy intymne i Perseweracja mistyczna) wyprzedziły o dekadę falę "sztuki ciała". W połowie lat 90. zajął się problematyką kultury konsumpcyjnej i zaczął tworzyć Urządzenia korekcyjne - obiekty będące przetworzeniem istniejących już produktów, przedmiotów masowej konsumpcji (m.in. Universal Penis Expander czy Body Master. Zestaw zabawowy dla dzieci do lat 9). Jego najgłośniejszą realizacją jest Lego. Obóz koncentracyjny. Praca, która wywołała szereg kontrowersji, obecnie znajduje się z kolekcjach muzealnych w Bonn i w Nowym Jorku. W ostatnich latach Libera zajmuje się głównie fotografią, zwłaszcza w prasowym wydaniu i sposobami, w jaki media kształtują pamięć wizualną, wpływają na pamięć zbiorową i manipulują obrazami historii (serie prac Pozytywy i Mistrzowie, 2003). W 2005 r. ukazała się książka Libery i Darka Foksa (autora tekstów) Co robi łączniczka, w kolejnych latach również w przekładzie francuskim i niemieckim.

Jego indywidualne wystawy prezentowano m.in. w: Laboratorium, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa (1992); Galeria na Mazowieckiej, Warszawa (1993); Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa (1996); Gallerie Wang, Oslo; Gallerie Faurschou, Kopenhaga (1997), Guy McIntyre Gallery, New York (1998); American-European Art Associates, New York, USA (2000); Atlas Sztuki, Łódz (2004); Galerie Anne de Villepoix, Paryż (2005, 2006) Galeria Raster, Warszawa (2006) FUniversity of Michigan, School of Art & Design, Galerie Krinzinger, Wieden (2007)

Uczestniczył w wielu wystawach zbiorowych, m.in. w: Co słychać, Fabryka Norblina, Warszawa (1987);Bakunin in Dresden, Kunstpalast, Dusseldorf (1990); Kunst Europa, Bonner Kunstverein, Bonn; Double identity, Landesmuseum, Wiesbaden(1991);Emergency, Aperto '93, XLV Biennale di Venezia; Unvollkommen, Museum Bochum, Bochum (1993); Europa, Europa, Kunst und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland, Bonn; New I's For New Years, Kuenstlerhaus Bethanien, Berlin; Beyond Belief, Museum of Contemporary Art, Chicago(1995); After the Wall, Moderna Musset, Stockholm; Aspects I Positions, MMKSLW, Wiedeń, Negocjatorzy Sztuki CSW Łaźnia, Gdańsk; Absence I Presence, Nash Gallery, University of Minnesota, Minneapolis; Persuasion, Lombard and Fried Gallery (1999); In Freiheit/Endlich, Staatliche Kunsthalle, Baden-Baden; Postindustrial Sorrow, Kunsthalle, Wiesbaden, After the Wall, Hamburger Bahnhof, Berlin, L'Autre moitie de l'Europe, Jeu De Paume, Payż (2000); Irreligia, Museum Atelier 340, Brusseles; Anteprima Bovisa Milano Europa 2000, Mediolan; W końcu na wolności, Muzeum Narodowe, Warszawa (2001); Mirroring Evil, The Jewish Museum (2002), From My Window. Artists and Their Teritorries, Ecole Nationale Superieure des Beaux-Arts, Paryż; Memoires du temps de l'immaturite, Passage de Retz, Paryż, Paisatges Mediatics, Fundacio la Caixa, Lleida; Tarragona; Under The Red & White Flag, New Art from Poland, Estonian Art Museum, Tallin, EST; Contemporary Art Centre, Vilnius (2004), Pes Apart: Contemporary Polish Art, Rubell Family Collection, Miami; W stronę innego. Obserwacje i interwencje, BWA Gallery, Katowice; Second Present, Trafo Gallery, Budapeszt; International Biennale of Contemporary Art 2005, The National Gallery, Prague; Revenge on realism, Krinzinger Projekte, Wiedeń (2005) Polyphony of Images - A Night of Cutting-Edge Contemporary Art from Poland, Consulate General of Poland, New York;; Umysłowość, Łódź Biennale 2006, Łódź; The Eighties. Topology, Museum Serralves, Porto; Faites Vos Jeux! Kunst und Spiel seit DADA, Museum fur Gegenwartskunst, Siegen (2006), Attitude 2007. The House of Human Beings - Authentically Blessed Jubilance, Contemporary Art Museum, Kumamoto (2007); Opowiedziane inaczej, Centrum Sztuki Współczesnej, Zamek Ujazdowski, Warszawa (2008).