testowe Sztuka i propaganda
Autor wystawy: Zbiorowa
Do kiedy: 14.12.2012 Miejsce prezentacji: Stara Galeria ZPAF Ulica: Plac Zamkowy 8 , Miasto: 00-277 Warszawa, Prezentowany na wystawie zestaw prac fotografików sowieckich jest zapewne pierwszą w Polsce próbą ukazania przemian, które nastąpiły w fotografii radzieckiej po Rewolucji Październikowej 1917 roku. Na głoszone przez władze hasło „Sztuka dla ludu” odpowiedzieli młodzi twórcy włączając się w budowanie nowego ładu społecznego. Świeże spojrzenie przyczyniło się do istotnych zmian i wyznaczyło nowe kierunki w sztuce, co bardzo wyraźnie widać właśnie w fotografii. To ona, jak mało które medium mogła spełniać oczekiwania władz komunistycznego państwa i stać się elementem propagandy. ![]() fot. Emmanuil Evzerikhin Dla fotografii nastał trudny czas przełomu lat 20-tych i początku 30-tych, okres transformacji od obowiązującej tradycyjnej estetycznej, piktorialnej fotografii do nowoczesnego dynamicznego jej traktowania. W efekcie ukształtowały się trzy wyraźne kierunki. Pierwszy, to wywodząca się z wcześniejszych do rewolucyjnych czasów, powszechnie uznawana za przejaw tradycji burżuazyjnych tzw. fotografia salonowa. Najwybitniejszym przedstawicielem tego nurtu był Aleksander Grinberg (1885–1979). ![]() fot. Anatolij Egorov Kolejnym, określanym „nurtem proletariackim” było pokazywanie życia takim jakie jest. A więc fotograficznym działaniem wywołującym określone stany emocjonalne poprzez zwracanie fotografiami uwagi, wzbudzanie emocji lub stymulowanie wrażliwości na określone problemy. Ten kierunek wyznaczyła grupa młodych fotografów – fotoreporterów wyspecjalizowanych w fotoreportażu i dokumentowaniu życia na potrzeby komunistycznej propagandy. Liderem nurtu był Arkady Shaikheta (1898–1959). ![]() fot. Mark Markov-Grinberg I w końcu trzeci silnie związany z modernizmem, tworzący konstruktywistyczne podwaliny w sztuce, wywodził się ze środowisk twórców lewicowych, skupionych w Grupie „Październik”. Jego twórcą i intelektualnym filarem był Aleksander Rodczenko (1891–1956), ) bez wątpienia najwybitniejszy przedstawiciel sowieckiej awangardy. Zwolennikiem jedności sztuki z życiem i tzw. produktywizmu, radykalnej tendencji konstruktywizmu. Rodczenko zaczynał od malarstwa sztalugowego, następnie zajmował się sztuką użytkową, grafiką użytkową a w końcu fotografią. Pierwsze były fotomontaże o wyraźnych dadaistycznych wpływach niemieckich ale zaznaczonej konstruktywistycznej estetyce. Pod koniec lat 20-tych jego twórczość zdominowała czysta fotografia i to ona stała się podstawowym środkiem wyrazu. Nie uratowały Grupy dynamiczne konstruktywne kompozycje ani nowy język srebrowego obrazu. Zarzuty deformacji rzeczywistości i burżuazyjnego formalizmu, ale i naśladownictwo zachodnich twórców, doprowadziły w 1932 roku do zakończenia działalności Grupy. ![]() fot. Aleksander Grinberg W połowie lat 30-tych odrzucono idee „proletariackiej sztuki”. W ramach prowadzonych przez NKWD czystek przestały istnieć przywołane wcześniej kierunki w fotografii. Aktywni twórcy z względu na „społeczne zagrożenie” zostali w większości aresztowani i zesłani do łagrów. Wcześniej od wszelkich wpływów na sztukę odsunięty został Aleksander Rodczenko. Entuzjazm twórców młodego socjalistycznego państwa szybko został zgaszony. Totalitarny system z jego surową cenzurą przejął kontrolę nad sztuką i jej twórcami. Nastał czas jedynie słusznego realizmu socjalistycznego. Przygotowana wystawa jest próbą przedstawienia przemian którym podlegała sowiecka fotografia w czasach optymizmu. Zgromadzone prace obejmują dokonania najwybitniejszych przedstawicieli poszczególnych kierunków. Zobaczymy na ekspozycji rosyjski piktorializm reprezentowany przez Aleksandra Grinberga (1885–1979), konstruktywizm, przedstawiają fotogramy jego współtwórcy Aleksandra Rodczenki (1891–1956), Borysa Ignatovicza (1899–1976) i Michaela Prekhnera (1911–1941) oraz najliczniej prezentowany fotoreportaż i dokument wojenny, niestety ze względu na szczupłość miejsca najczęściej w pojedynczych fotografiach – Arkady Shaikheta (1898–1959), Emanuela Evzerikhina (1911–1984), Мarka Markov-Grinberga (1907-2006), Georgia Petrusova (1903–1971), Georgia Lipskerova (1896–1977), Eugenia Khaldeia (1917–1997), Anatolia Egorova (1907–1986), Iwana Shagina (1904–1982), Aleksandra Ustinova (1909–1995). dr Mariusz Wideryński Autorzy zdjęć: Aleksander Grinberg, Aleksander Rodczenko, Arkady Shaikhet, Boris Ignatovich, Georgi Petrusov, Mark Markov-Grinberg, Georgi Lipskerov, Emmanuil Evzerikhin, Aleksander Ustinov, Anatolij Egorov, Yevgeny Khaldei. data dodania: 15-11-2012
godzina dodania: 02:04
powrót na stronę główną »
Zobacz także:
Foto-Kurier 12/25 wysłany do prenumeratorów, w salonach prasowych, sklepach fotograficznych i on-line
Foto-Kuriera - FK 12/25 on-line - od jutra w salonach prasowych i najlepszych sklepach fotograficznych
Canon Solution - CEZAMAT Politechniki Warszawskiej - Tarcza Wschód i najnowsze technologie w służbie ludności
![]() Test ultrazoomu Panasonic Lumix S 100-500 mm f/5-7,1 O.I.S. 24 września 2025 r. Panasonic zaprezentował pierwszy ultratelezoom w serii LUMIX S obejmujący ogniskową do 500 mm, który współpracuje z telekonwerterami, co umożliwia uzyskanie ogniskowej do 1000 mm. Obiektyw, według zapewnień producenta, charakteryzuje się wysoką... ![]() Kalendarz Foto-Kuriera 2026 do bezpłatnego pobrania Kalendarz Foto-Kuriera 2026 ze zdjęciami uczestników Ligi Foto-Kuriera 2025 właśnie ujrzał światło dzienne. Plik produkcyjny w formacie pdf, z kalendarzem do wydruku, można pobrać bezpłatnie z naszej strony. Kalendarz w limitowanej liczbie egzemplarzy jest też przez nas drukowany. ![]() Sztuka Fotografii - konkurs w ramach XIII Jurajskiego Festiwalu Fotograficzego - pula nagród ok. 10 tys. zł Wraz z zapisami na XIII Jurajski Festiwal Fotograficzny (27.02-1.03.2026) ogłoszono ogólnopolski konkurs fotograficzny (przyjmowanie prac do 1 lutego 2026 r. do godziny 23.59), którego tematem jest: „SZTUKA FOTOGRAFII”. Zgłoszenia na konkurs są bezpłatne, a do wygrania jest pula nagród w wysokości ok. 10 tys. zł. Foto-Kurier został jednym z partnerów medialnych wydarzenia i wrzystkie zgłoszenia będą przyjmowane przez nasz serwis przez zakładkę "Sztuka Fotografii". Strona została zoptymalizowana w przeglądarkach: Mozilla Firefox > 3, Chrome, Internet Explorer > 7 oraz Opera. Polecana rozdzielczość ekranu 1280 x 1024 Polityka plików cookies | |
||||||||