„Pięćdziesiątka 1,4” Canona jest większa od wyjątkowo kompaktowej Nikona i ma szerszy pierścień ogniskowania. Na końcu wysuwanego tubusu widać mocowanie bagnetowe osłony przeciwsłonecznej. Pierścień Nikkora jest węższy i obraca się w autofokusie, ale w manualu chodzi bez luzów. Osłona przeciwsłoneczna montowana jest za pomocą gwintu na filtry, co może utrudniać pracę z obydwoma akcesoriami jednocześnie (przy wymianie bądź zdejmowaniu filtru).

Mechanika i ergonomia

Canon jest nieco większy i cięższy od Nikkora, ponieważ ma bagnet o większej średnicy. Jednak fakt ten wcale nie przekłada się bezpośrednio na wielkość (średnicę) jego soczewek – Nikkor bez problemu dorównuje Canonowi pod tym względem. Mniejszy i lżejszy Nikkor nie ma natomiast wbudowanego silnika autofokusu. Korzysta z elektrycznego silnika aparatu oraz systemu przenoszenia napędu – ze sprzęgłem w bagnecie. Autofokus pracuje więc wyraźnie głośniej niż w przypadku wyposażonego w silnik ultradźwiękowy Canona. Ten z kolei nie nastawia ostrości aż tak cicho jak profesjonalne „eLki” – wbudowano weń bowiem nie konstrukcję pierścieniową, a powszechnie stosowany w obiektywach amatorskich mikrosilnik.

Zarówno Canon, jak i Nikon dają obrazy najwyższej jakości, typowe dla prostej konstrukcyjnie optyki stałoogniskowej. Nawet w słabym oświetleniu (zachmurzenie) kontrast zdjęć jest wysoki, a kolory czyste – niemal zawsze więc uzyskujemy klarowne zdjęcia. Ramką oznaczono nieco węższy kąt widzenia Canona, gdy obydwa obiektywy współpracują z lustrzankami niepełnoklatkowymi (matryce o krotnościach – odpowiednio – 1,6× i 1,5×)

Mimo to napęd Canona umożliwia ręczne przeostrzanie w autofokusie (system F-TM – Full-Time Manual Focusing), a pierścień ostrości w tym trybie nie obraca się. Takich zalet nie ma obiektyw Nikona…
Automatyczne nastawianie ostrości jest równie szybkie w obydwu obiektywach. Na marginesie można zaznaczyć, że przebiega z odmienną charakterystyką, narzucaną przez systemy AF aparatów. Nikkor (z D80) działa nieco wolniej, ale pewniej – z reguły od razu „dojeżdża” do prawidłowej pozycji. Canon (z 40D) ma nieco szybsze „ruchy”, ale często traci czas na poprawianie nastawienia. Natomiast ręczne nastawianie ostrości jest wygodniejsze u Nikkora. Wprawdzie obiektyw ma nieco węższy od konkurenta pierścień ogniskowania, ale jego pracy nie towarzyszą luzy (u Canona wynikają one z zastosowania systemu F-TM).

Canon ma większą średnicę niż Nikkor, ale jego soczewki wcale nie są – jak można by przypuszczać – większe. W obydwu przypadkach naniesiono na nie wysokiej klasy powłoki antyodblaskowe. 

Obydwa obiektywy ogniskowane są w tradycyjny sposób – poprzez ruch całego układu optycznego do przodu lub tyłu. Przednie soczewki nie obracają się przy tym – nie sprawiają więc problemów przy korzystaniu z filtrów polaryzacyjnych i innych, nakręcanych z przodu obiektywów akcesoriów. Pewne problemy może natomiast sprawiać sposób mocowania osłony przeciwsłonecznej Nikkora. Wkręcamy ją bowiem w gwint dla filtrów (także w gwint na samym filtrze), co bywa mało wygodne, gdy pracując z osłoną chcemy wymieniać filtry. Canon dla swej osłony komfortowo przewidział dodatkowy bagnet.

W porównaniu z Nikkorem, bagnet Canona jest bardzo prosty: obok samego mocowania mechanicznego znajdują się w nim tylko styki elektroniki. Nikkor także je ma, ale poza nimi jest też dźwignia domykania przysłony, oraz przenoszący napęd z korpusu lustrzanki „śrubokręt” autofokusu. Mocowanie Nikkora pozwala założyć go nawet do najstarszych, manualnych Nikonów, podczas gdy Canon nie ma takiej możliwości. Obydwa obiektywy przenoszą do korpusów lustrzanek informacje o odległości fotografowanego obiektu.

Na koniec jeszcze dwa zdania o przysłonie. Canonowska, elektromagnetyczna (EMD – Electro-Magnetic Diaphragm), pracuje znacznie ciszej. Natomiast nikonowska, tradycyjnie mechaniczna, charakterystycznie trzaska – na przykład przy sprawdzaniu głębi ostrości, a maksymalnie można ją domknąć „zaledwie” do f/16.
Swą ogólnie głośniejszą pracę Nikkor nadrabia komfortem ręcznego ogniskowania oraz mniejszymi gabarytami. Jednak brak możliwości ręcznego przeostrzania w autofokusie, obracający się (w tym trybie) pierścień ostrości, mocowanie osłony w gwincie dla filtrów, oraz brak przysłony f/22 sprawia, że pierwszą konkurencję – „mechaniki i ergonomii” – wygrywa Canon.

Optyka

Obydwa obiektywy stosowane w niepełnoklatkowej „cyfrze” kątami widzenia odpowiadają krótkiej optyce portretowej. Nikon ma minimalnie szerszy kąt widzenia – systemowy, małoobrazkowy ekwiwalent wynosi dla niego 75 mm, podczas gdy dla Canona – „standardowe”, portretowe 80 mm.

Tradycyjnie Canon wyposażony został we własny przełącznik trybów autofokusu i nie ma pierścienia przysłon

Układy optyczne obydwu obiektywów składają się z identycznej liczby soczewek, o bardzo podobnych kształtach. Zestawiono je w identyczne, proste i dość symetryczne konstrukcje, przypominające znakomity model Gaussa. Obok wysokiej jakości, wróży to obydwu „pięćdziesiątkom” dość podobne własności, które zróżnicować jednak może rodzaj użytego do ich produkcji szkła.

Nikkor nie ma własnego przełącznika trybów autofokusu, a jako optyka typu „D” – posiada pierścień przysłon. Zaopatrzono go w blokadę (pomarańczowy znacznik), działającą przy maksymalnej wartości f/16. Z funkcji tej korzystamy, gdy chcemy – lub musimy – otworem przysłony sterować z aparatu. Znajdująca się poniżej skala małych wartości przysłon służy do ich optycznego podglądu ADR (Aperture Direct Readout), z którego korzysta się w starych, analogowych Nikonach.

Obydwa układy optyczne składają się z siedmiu soczewek rozmieszczonych w sześciu grupach, ale u Canona dwie soczewki charakteryzuje wysoki współczynnik załamania światła. Minimalne dystanse ostrości są identyczne (0,45 m) i generują takie same maksymalne skale odwzorowania (0,15×). Ciekawe zatem, jak konstrukcyjne podobieństwo optyki – oraz jej nominalnych parametrów – przełoży się na wyniki testu?

 Schematy konstrukcji optycznej testowanych obiektywów

Niemal identyczne, proste, nieco zmodyfikowane gaussowskie układy optyczne gwarantują znakomite przeniesienie kontrastu i wysoką ostrość obrazu.

Obydwie „pięćdziesiątki 1,4” poddaliśmy testowi z 10-megapikselowymi, niepełnoklatkowymi lustrzankami cyfrowymi; Canona – z najnowszym modelem EOS 40D, a Nikkora – z popularnym D80. Jak zwykle, część „laboratoryjną” testu (zdjęcia tablic) przeprowadziliśmy w studiu, a „praktyczną” (realne motywy zdjęciowe) – w plenerze. Rozdzielczość określaliśmy na zmodyfikowanych tablicach firmy Vuzort – w pełnym zakresie przysłon Nikkora, od f/1,4 do f/16. Tablice oświetlały dwie symetrycznie rozmieszczone lampy firmy Bowens, zaopatrzone w soft-boxy firmy Elfo.
Tradycyjnie podkreślmy, że uzyskane w teście wyniki odnoszą się do sumarycznej rozdzielczości układów obiektyw + nośnik (matryca). Nie powinny więc służyć do bezpośrednich porównań analogicznych wyników z innych testów, gdzie używano innych aparatów, czy też odmiennych metod pomiarowych. Za pomocą tablic zbadana została także dystorsja, a winietowanie na równomiernie oświetlonej białej płaszczyźnie. Praktyczny sprawdzian optyki, w tym zdjęcia pod światło oraz mające zdradzać aberrację chromatyczną, wykonaliśmy w plenerze. W dalszej części artykułu przedstawiamy wyniki testu.

Rozdzielczość

Canon wykazał się nieco wyższą od Nikkora – a przede wszystkim bardziej wyrównaną w całym kadrze – ostrością. Nie dotyczy to jednak otworu względnego (f/1,4), przy którym lepszy był Nikon, i przysłonięcia obiektywow o jedną działkę przysłony (do f/2), kiedy ostrość obu „szkieł” była wyrównana. A więc: Nikon wygrywa przy „pełnej dziurze”, a Canon po przymknięciu przysłony.

Przy otworze względnym (f/1,4) Nikon daje wyższą ostrość zdjęć w centrum kadru, co widać na powiększonych łuskach Warszawskiej Syrenki. Ostrość została nastawiona na ich górną partię.

Obydwa obiektywy bardzo dobrze pracują pod światło w większości sytuacji, jednak w ekstremalnych warunkach – na przykład ze słońcem w kadrze – lepszy okazuje się Nikkor. Lepiej przenosi kontrast obrazu i nie daje dużych, kolorowych plam światła.

Rozdzielczość testowanych obiektywów (plus matryca 10 MP) w zależności od wartości przysłony i ogniskowej

Aberracja chromatyczna

W obydwu przypadkach przy maksymalnych otworach względnych (f/1,4) szerokość kolorowych obwódek na kontrastowych granicach pól o zróżnicowanej jasności była dość podobna i przyjmowała dobry, niski poziom. Po przymknięciu przysłony o kilka działek (np. do f/5,6) mniejszą aberrację chromatyczną wykazał Canon.

Na brzegach kadru z reguły lepiej wypada Canon. Daje ostrzejszy obraz i niższą aberrację chromatyczną, co ujawnia powiększony fragment dachu w prawym, górnym rogu zdjęcia. Zdjęcie zostało wykonane przy przysłonie f/5,6, a ostrość – nastawiona czujnikiem centralnym, bez przekadrowania.

Dystorsja

Zarówno Canon, jak i Nikkor, na małych, niepełnoklatkowych matrycach swych lustrzanek praktycznie nie wykazują dystorsji. Występującej w obydwu przypadkach pomijalnie małej beczki naprawdę trudno się dopatrzyć, a jej obliczona wartość – identyczna dla każdej z „pięćdziesiątek” – wyniosła zaledwie 0,5%! A więc remis – i to na najwyższym poziomie.

Winietowanie

Jasna optyka podatna jest na winietowanie. Jednak gdy konstrukcji obliczanych dla pełnej małoobrazkowej klatki używamy z lustrzankami niepełnoklatkowymi, wyniki poprawia mniejsze – niż zakładali projektanci – faktyczne pole obrazu. Winietowanie obydwu obiektywów w naszym teście przyjmowało więc średni poziom przy otworze względnym i stawało się akceptowalne już przy przysłonie f/2,8. To całkiem dobry – znowu remisowy – wynik.

Zdjęcia pod światło

„Pięćdziesiątki 1,4” Canona i Nikona bardzo ładnie pracują pod światło, dobrze przenosząc kontrast. Jednak w ekstremalnych warunkach – gdy mocne źródło światła znajduje się w kadrze – widać przewagę Nikkora. Obraz ma wyższy kontrast, a zamiast sporych plam światła – występujących u Canona – pojawiają się znacznie mniejsze bliki. Konkurencję wygrywa więc Nikkor, który – jak widać – ma lepsze powłoki anty-odblaskowe (SIC – Super Integrated Coating).

Ceny

Nikkor jest o 25% tańszy od Canona, a na różnicę ich cen nie mają wpływu, dostępne opcjonalnie, dedykowane osłony przeciwsłoneczne. Zarówno gumowa, wkręcana HR-2 Nikona, jak i wykonana z tworzywa sztucznego i mocowana bagnetowo ES-71 II Canona kosztują po 139 zł (www.pstryk.pl). Konkurencję cenową wygrywa więc Nikkor.

Wybrane dane techniczne
(kliknij)

Podsumowanie

Obydwa obiektywy dają podobnie wysoką jakość zdjęć, a różnice ich właściwości nie są duże, a przede wszystkim – nie zawsze dają o sobie znać. Canon jest nieco ostrzejszy od Nikkora w szerszym zakresie przysłon, ale ten lepiej pracuje przy otworze względnym (f/1,4) pod światło. Canona obsługuje się bardziej komfortowo, ale Nikkor ma mniejsze gabaryty i niższą cenę. To głównie za jej sprawą Nikkor wygrywa – zaledwie „o włos” – ten test.