Ze względu na kruchość technik fotograficznych ekspozycja Gabinetu jest zmieniana raz na 3 miesiące. Obecna prezentacja, opowiadająca o twórczości Karola Beyera, potrwa do połowy grudnia. Motywem przewodnim kolejnej odsłony będą natomiast dawne, muzealne wystawy, sprzed wielu dziesięcioleci.

Portret Jakuba Piotrowskiego (stoi z egzemplarzem "Gazety Polskiej"), Ksawerego Szlenkiera (po lewej) i Karola Beyera (po prawej).
fot. Beyer Karol (1818-1877)

Romantyk

Fotografie Karola Beyera (1818–1877) odzwierciedlały idee polskiego romantyzmu, przypadającego na czas niewoli narodowej. Jedną z głównych jego cech było poszukiwanie inspiracji w przeszłości. Romantycy uważali, że należy poznać, kultywować i przechować dla kolejnych pokoleń świadectwa własnej historii i kultury. Beyer ma w tej dziedzinie wyjątkowe zasługi. Jest autorem albumów dokumentujących dwie monumentalne wystawy zabytków i dzieł sztuki z polskich kolekcji, prezentowane w Warszawie (1856) i w Krakowie (1858/1859). W MNW pokazano wybór trzech kart z albumu poświęconego krakowskiej ekspozycji.

Warszawa. Zamek Królewski z praskiego brzegu Wisły, z terenu fabryki Jana Rolbieckiego. fot. Beyer Karol (1818-1877)

Kraków i Warszawa w obiektywie

Czas spędzony w Krakowie Beyer wykorzystał na portretowanie dawnej stolicy państwa polskiego. Na wystawie znalazła się seria odbitek albuminowych wykonana do pierwszego fotograficznego albumu tego miasta. Album 12 fotografii Krakowa autor oferował do sprzedaży w końcu 1859 roku.

Warszawa. Hotel Gerlacha (dawny pałac Ogińskich) przy Krakowskim Przedmieściu.
fot. Beyer Karol (1818-1877)

 

W tym samym czasie promował również album 24 fotograficznych widoków Warszawy. Na wystawie w MNW prezentowany jest album warszawski – jedyny zachowany w polskich zbiorach. Towarzyszą mu trzy fotografie miasta, które nie weszły do zestawu albumowego.

 Ojców. Widok z ruin zamku na Dolinę Prądnika w kierunku południowym.
fot. Beyer Karol (1818-1877)

Rodzime pejzaże

Beyer, podobnie jak malarze epoki romantyzmu, był wrażliwy na piękno rodzimego pejzażu. W 1860 roku utrwalił krajobrazy Doliny Prądnika oraz ruiny zamków w Ojcowie i Pieskowej Skale.

Ojców. Widok wieży zamkowej od północy z Doliny Prądnika.
fot. Beyer Karol (1818-1877)

Serią zdjęć zaowocowała także wizyta w sanktuarium na Jasnej Górze. Powstały pierwsze ujęcia pomnika Augustyna Kordeckiego, przeora zasłużonego dla obrony klasztoru podczas oblężenia w czasie potopu szwedzkiego w 1655 roku. W pobliskim Olsztynie pod Częstochową Beyer sfotografował ruiny zamku, świadczące o burzliwej historii i świetności państwa polskiego. W MNW można obejrzeć bogaty wybór odbitek z krajobrazami.

Utrwalić historię

Beyer dokumentował również aktualne wydarzenia polityczne. Utrwalił, między innymi, widoki procesji z relikwiami oraz na Święto Bożego Ciała, podczas których mieszkańcy Warszawy manifestowali przywiązanie do tradycji i wolę odzyskania utraconej niepodległości. Kiedy w lutym 1861 żołnierze rosyjscy zastrzelili pięciu Polaków, uczestników pokojowej manifestacji patriotycznej, Beyer wykonał portrety pośmiertne ofiar. Na czterech fotografiach widoczne były odsłonięte rany. Taki sposób ukazania zmarłych stanowił wówczas novum i silnie poruszał masową wyobraźnię. Prezentowane na wystawie fotografie Pięciu Poległych należą do kanonu najlepiej rozpoznawanych polskich zdjęć.

1 2 » ostatnia »