Znak wodny na banknocie o nominale 50 funtów angielskich. W tym przypadku znak wodny umiejscowiony jest w dolnej, środkowej, nie zadrukowanej części banknotu. Zdjęcie zostało wykonane przy użyciu prześwitu. Fot. Ryszard Sobolewski

Banknot o nominale 50 funtów angielskich. Zdjęcie zostało wykonane w świetle widzialnym. Fot. Ryszard Sobolewski

Powszechnie przyjętą zasadą jest to, że znak wodny przedstawia podobizny osób, najczęściej tych samych, których portrety wydrukowane są na danym nominale banknotu (przykładem tym mogą być zdjęcia: 6, 7, 8, 9 przy czym zdj. 7 i 8 przedstawiają dla porównania wygląd ogólny tych banknotów, których znak wodny sfotografowano).

Banknot o nominale 10 000 jenów japońskich. Zdjęcie wykonano w świetle widzialnym. Fot. Ryszard Sobolewski

Znak wodny na banknocie o nominale 10 000 jenów japońskich. W tym przypadku znak wodny umiejscowiony jest w samym środku nie zadrukowanej części banknotu. Zdjęcie wykonano w prześwicie. Fot. Ryszard Sobolewski

Zdarza się, że znak wodny ma postać godła państwa, motywów roślin, ptaków (zdj. 10, 11), cyfr odpowiadających nominałowi banknotu oraz innych motywów. Najbardziej zróżnicowany znak wodny zastosował w guldenach bank holenderski, gdzie każdy kolejny banknot przedstawia zupełnie inny obraz.

Znaki wodne z motywami ptaków, na zdj. pokazany jest znak wodny na banknocie o nominale 100 guldenów holenderskich. Zdjęcie wykonano w prześwicie. Fot. Ryszard Sobolewski

Znaki wodne z motywami ptaków, zdjęcie. przedstawia znak wodny na banknocie o nominale 20 dinarów kuwejckich. Zdjęcie wykonano w prześwicie. Fot. Ryszard Sobolewski

Mimo że znak wodny stanowi istotne zabezpieczenie, to ciekawostką może być fakt, że „waluta nr 1”, czyli dolary amerykańskie, nie posiadała znaku wodnego do momentu wypuszczenia nowej emisji tych banknotów, tzn. aż do połowy lat 90. tego stulecia. Nadal nie mają tego zabezpieczenia dolary kanadyjskie oraz forinty węgierskie (o zastosowaniu tego zabezpieczenia decydują względy ekonomiczne, bo są to zabezpieczenia stosunkowo drogie).
Zamieszczone zdjęcia zostały wykonane aparatami fotograficznymi Nikon F4 i Hasselblad, przy użyciu obiektywów makro oraz mieszka redukcyjnego i pierścieni pośrednich. Do wykonania zdjęć użyto materiału negatywowego Fujicolor Super G plus 200, zaś odbitki wykonano na papierze firmy Agfa.

Ryszard Sobolewski
Aleksander Załęski
Arkadiusz Grzybowski

Artykuł ukazał się w Foto-Kurierze 3/99