fot.: Fotolia © Isaxar

Robiąc zdjęcie, szczególnie krajobrazu miejskiego, trudno nie uchwycić w kadrze jakiejś reklamy – czy to w postaci szyldu nad sklepem w oddali, oznaczenia marki przejeżdżającego samochodu czy etykiety na porzuconej na chodniku butelce po napoju. Nie każdy zdaje sobie sprawę, że w takiej sytuacji fotograf może naruszyć nawet trzy ustawy.

Przede wszystkim, w myśl ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia, jest przez tę ustawę chroniony jako utwór. Oglądane przez nas na co dzień logotypy najczęściej stanowią właśnie takie utwory. W konsekwencji, jedynie autor logo może z niego korzystać, rozpowszechniać je i na nim zarabiać. O ile więc nikt nie może zabronić nam zrobić sobie zdjęcia przed supermarketem o fantazyjnym szyldzie, o tyle w sytuacji, gdy udostępnimy je np. w Internecie, co do zasady moglibyśmy spodziewać się roszczeń ze strony autora szyldu. Jak to jednak często z zasadami bywa, istnieją od nich pewne wyjątki, o czym będzie jeszcze mowa poniżej.

Niestety, w takiej sytuacji prawo autorskie to nie jedyny problem fotografa. Zgodnie z ustawą Prawo własności przemysłowej, każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa, może być znakiem towarowym. W przeciwieństwie jednak od ochrony prawnoautorskiej, ochrona znaków towarowych uzależniona jest od ich rejestracji w Urzędzie Patentowym RP. Nie wszystkie utwory są więc jednocześnie znakami towarowymi, ale ponieważ nowe znaki rejestrowane są niemal codziennie, dlatego istnieje duża szansa, że robiąc zdjęcie, uwiecznimy jeden z nich. A w takim wypadku można mówić o naruszeniu wyłącznego prawa używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze, na którym jest on zarejestrowany.